مقدمه
ایـن سـوره در مـکـه نـازل شده و داراى 6 آیه است
محتوى و فضیلت سوره (کافرون )
ایـن سـوره در (مـکـه ) نازل شده ، و لحن و محتواى آن گواه روشنى بر این معنى است ، هـمـچـنـیـن شـاءن نـزولى کـه بـه خـواسـت خـدا بـعـدا بـه آن اشـاره مـى شـود دلیـل دیـگـرى بـر ایـن مـدعـا اسـت ، و ایـنـکـه بـعـضـى احتمال داده اند مدنى باشد بسیار بعید به نظر مى رسد.
لحن سوره نشان مى دهد در زمانى نازل شده که مسلمانان در اقلیت بودند و کفار در اکثریت ، و پـیـغـمـبـر اکـرم (صـلى الله عـلیـه و آله و سـلم ) از ناحیه آنها سخت در فشار بود، و اصرار داشتند او را به سازش با شرک بکشانند، پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) دست رد بر سینه همه آنها مى زند، و آنها را به کلى ماءیوس مى کند، بدون آنکه بخواهد با آنها درگیر شود.
ایـن سـرمـشـقـى اسـت بـراى هـمـه مـسـلمانان که در هیچ شرائطى در اساس دین و اسلام با دشـمـنـان سـازش نـکـنـند، و هر وقت چنین تمنائى از ناحیه آنها صورت گیرد آنها را کاملا ماءیوس کنند، مخصوصا در این سوره دو بار این معنى تاءکید شده که من معبودهاى شما را نمى پرستم و این تاءکید براى ماءیوس ساختن آنها است ، همچنین دوباره تاءکید شده که شـمـا هـرگـز مـعـبود من ، خداى یگانه را نمى پرستید و این دلیلى است بر لجاجت آنها، و سرانجامش این است که من و آئین توحیدیم ، و شما و آئین پوسیده شرک آلودتان !
درباره فضیلت این سوره روایات فراوانى نقل شده که حاکى از اهمیت فوق العاده محتواى آن است از جمله :
در حـدیـثـى (از پـیـغـمـبـر اکـرم (صـلى الله عـلیـه و آله و سـلم ) نقل شده که فرمود: من قراء قل یا
ایـهـا الکـافـرون فـکـانـمـا قـراء ربـع القـرآن و تباعدت عنه مردة الشیاطین ، و براء من الشـرک ، و یـعـافـى مـن الفـزع الاکـبـر: کـسـى کـه سـوره قـل یـا ایـها الکافرون را بخواند گوئى ربع قرآن را خوانده ، و شیاطین طغیانگر از او دور مى شوند، و از شرک پاک مى گردد، و از فزع (روز قیامت ) در امان خواهد بود.
تـعـبـیر به (ربع القرآن ) شاید به خاطر آن است که حدود یک چهارم قرآن مبارزه با شـرک و بـت پرستى است ، و عصاره آن در این سوره آمده است ، و دور شدن شیاطین سرکش بـه خـاطـر آن اسـت در ایـن سـوره دسـت رد بـر سـیـنـه مشرکان زده شده ، و مى دانیم شرک مهمترین ابزار شیطان است .
نـجـات در قـیـامـت نیز در درجه اول در گرو توحید و نفى شرک است ، همان مطلبى که این سوره بر محور آن دور مى زند.
در حـدیـث دیـگرى از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى خوانیم : مردى خدمتش آمد عرض کرد اى رسول خدا! براى این آمده ام که چیزى به من یاد دهى که به هنگام خواب بـخـوانـم ، فـرمـود: اذا اخـذت مـضـجعک فاقراء قل یا ایها الکافرون ثم نم على خاتمتها فانها براءة من الشرک : هنگامى که به بستر رفتى سوره یا ایها الکافرون را بخوان ، بـعـد از آن بـخـواب کـه ایـن بـیـزارى از شـرک اسـت . و نـیـز در روایـتـى از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) آمده است که به جبیر بن مطعم فرمود: آیا دوست دارى هـنـگـامـى که به سفر میروى از بهترین یارانت از نظر زاد و توشه باشى ؟ گفت : آرى پدرم و مادرم فدایت اى رسول خدا!
فـرمـود: ایـن پنج سوره را بخوان : (قل یا ایها الکافرون )، و (اذا جاء نصر الله و الفـتـح )، و (قـل هـو الله احـد)، و (قـل اعـوذ بـرب الفـلق ،) و (قل اعوذ برب
الناس )، و قرائت خود را با (بسم الله الرحمن الرحیم ) آغاز کن .
و در حـدیـثـى از امـام صـادق (عـلیـه السـلام ) مـى خـوانـیـم کـه مـى فرمود: پدرم مى گفت قـل یـا ایـهـا الکـافـرون ربـع قرآن است ، و هنگامى که از آن فراغت مى یافت مى فرمود: اعبدالله وحده ، اعبدالله وحده : من تنها خدا را عبادت مى کنم من تنها خدا را عبادت مى کنم .