دوران شبانی

آرامش‌ دشت‌ و بادیه‌ برای‌ محمد، از ماندن‌ در میان‌ مشرکان‌ و بت‌پرستان‌مکّه‌ پسندیده‌تر بود و او بهترین‌ پیشه‌ را چوپانی‌ می ‌دانست‌، لذا بخش‌ زیادی‌ ازسال‌های‌ جوانی‌ را با شبانی‌ سپری‌ کرد و گوسفندان‌ را نگهداری‌ نمود. خلوت‌و تنهایی‌ صحرا، علاوه‌ براین‌ که‌ برایش‌ دستمایه‌ شکیبایی‌ و بردباری‌ بود،باعث‌ می‌شد که‌ به‌ درستی‌ در طبیعت‌ بنگرد و به‌ راستی‌ بیندیشد، در تاریکی‌شب‌ نجوا کند و سختی‌ روز را به‌ جان‌ بخرد و سستی‌ و نخوت‌ را به‌ بازوی ‌تلاش‌ و هنر صبر به‌ زانو درآورد که‌ پیروزی‌ در این‌ امتحان‌ شکیبایی ‌،فرایندی‌ چون‌ پیشوایی‌ جهان‌ را به‌ او ارزانی‌ می‌داشت‌. آن‌ گونه‌ پیامبران‌ الهی‌با سپری‌ کردن‌ این‌ دوران‌، بر مسند راهنمایی‌ امّت‌ تکیه‌ زدند. محمد(ص)در این‌باره‌ می‌گوید:

«خداوند هیچ‌ پیامبری‌ را مبعوث‌ نفرمود، مگر این‌که‌ چوپان‌ گوسفندان‌بوده‌است‌».
از ایشان‌ سؤال‌ شد که‌ آیا شما نیز شبانی‌ کرده‌اید؟ فرمود:
«آری‌! من‌ مدتی‌ شبان‌ گوسفندان‌ اهل‌ مکه‌ در (سرزمین‌) قراریط‌ بوده‌ام‌».

وی‌ همچنین‌ از شبانی‌ گوسفندان‌ خانواده‌ خود در «اجیاد» یاد می‌کند.

مصطفی‌ فرمود خود که‌ هر نبی‌
کرد چوپانیش‌، بَرنا یا صَبی‌
بی‌شُبانی‌ کردن‌ و آن‌ امتحان‌
حق‌ ندادش‌ پیشوایی‌ِّ جهان‌
تا شود پیدا وَقار و صبرشان‌
کردشان‌ پیش‌ از نبوّت‌ حق‌ شُبان‌
گفت‌ سایل‌ هم‌ تو نیز ای‌ پهلوان‌؟
گفت‌ من‌ هم‌ بوده‌ام‌ دَهری‌ شُبان‌

هرچند ابن‌کثیر دوره‌ شبانی‌ محمد(ص) را تا پیش‌ از ازدواج‌ او باخدیجه‌ بیان‌ می‌دارد، لیکن‌ با توجه‌ به‌ گفته‌ ذیل‌، وی‌ تا پیش‌ از بعثت‌ باچوپانی‌ و دشت‌ و بادیه‌ نیز مأنوس‌ بوده‌ است‌. محمد(ص) می‌فرماید:

«خداوند موسی‌ را مبعوث‌ فرمود، درحالی‌که‌ گوسفندچرانی‌ می‌کرد، داود رامبعوث‌ فرمود و او هم‌ چوپان‌ بود و من‌ هم‌ هنگامی‌ که‌ به‌ پیامبری‌ مبعوث‌شدم‌، چوپان‌ گوسفندان‌ خانواده‌ خود، در اجیاد بودم‌».