نهضت عاشورا کشتی نجات و چراغ هدایت نورافشان برای همه ی انسان هاست و در همه ی زمان ها و مکان ها «درس ها و عبرت ها» داردکه باید با «بصیرت و اخلاص» آنها را دید و آموخت تا آزادگی، جوانمردی، عزّت و استقلال خود را از تجاوز ستمگران و شیاطین حفظ کرد.

در این مقاله به بعضی از آن ها اشاره می‌شود:

درس های عاشورا

مقام معظّم رهبری فرموده اند: عاشورا پیام ها و درس هایی دارد، عاشورا به ما درس می دهد که برای حفظ دین باید فداکاری کرد و در راه قرآن باید از همه چیز گذشت.

در میدان نبردِ حق و باطل، همه افراد کوچک و بزرگ، زن و مرد، پیر و جوان و امام و رعیت باهم در یک صف قرار می‌گیرند. عاشورا به ما درس می دهد که جبهه دشمن با همه توانایی های ظاهری، بسیار آسیب پذیر است.

و در جای دیگری معظّم له می فرمایند: «درس عاشورا، درس فداکاری، دینداری، شجاعت، برابری، قیامُ الله و درس محبّت و عشق است»

درس توحید و اخلاص

امام حسین علیه السّلام پس از تصمیم گرفتن به حرکت از شهر مدینه برای دومین بار به زیارت قبر مطهّر پیامبر خدا «صلّی الله علیه وآله وسلّم» مشرف می شوند و با التماس و بندگی به خدای خود چنین عرض می کنند: «خدایا این قبر پیامبر تو محمّد «صلّی‌الله علیه وآله وسلّم» است و من فرزند دختر پیامبر تو هستم و باید وظیفه ای را انجام دهم که خود می دانی.

خدایا من معروف و نیکی را دوست دارم و از بدی و منکر بیزارم. ای خدای رحمان و رحیم، به احترام این قبر و کسی که در آن قرار گرفته است، درخواست و التماس دارم، راهی را در پیش من بگذاری که مورد رضا و خوشنودی تو است و رضای پیامبر تو در آن است.»

درس ایثار، وفاداری و ولایت مداری اصحاب امام حسین«علیه السّلام»

در کربلا حضرت ابوالفضل العبّاس (علیه السّلام) در ایثار، وفاداری و سرسپردگی به مولا و امام زمان خود، حسین بن علی «علیه السّلام» نمونه ی مثال زدنی است که در طول تاریخ باقی خواهد ماند.

به گفته شهید مرتضی مطهری: نشان ایثار، این عاطفه انسانی و اسلامی یکی از وظایفِ حادثه کربلا بوده است و این نقش به عهده ابوالفضل العبّاس (علیه السّلام) گذاشته شده بود.

حضرت ابوالفضل (علیه السّلام) درحالی که ماموران چند هزار نفری لشگر شام بر آب فرات را کنار زد و با اسب وارد آب شد، مَشک خود را از آب پرکرد و با دستش مقداری آب برداشت و جلوی دهانش آورد که بنوشد، دیگران که ناظر بودند، همین قدر گفته اند: ما دیدیم که ننوشید و آب را ریخت. تاریخ می گوید: یادش افتاد که برادرش و مولایش در خیمه ها تشنه است. و در رجزهایی که می خواند، فرمود: شایسته نیست مولایم و امام زمانم و فرزندانش تشنه باشند و من آب بنوشم.

درس امتناع از بیعت با خلیفه فاسق

بعداز مرگ معاویه یزید در نامه‌ای به ولید بن عتبه فرماندار مدینه از او می خواهد که از امام حسین (علیه السّلام) برای وی بیعت بگیرد و در غیر این صورت سر از بدن حسین (علیه السّلام) جدا کند.

حضرت در پاسخ به خواسته ولید گفت: ما از خاندان نبوّت و رسالتیم، خاندانی که خانه آنها محلّ رفت و آمد فرشتگان است و خداوند به خاطر ما همه چیز را آغاز کرده است و همه چیز را پایان می بخشد.

اما یزید، مردی فاسق و شرابخوار و قاتل است و آشکارا جنایت و گناه می کند. من و مثل من با او بیعت نمی کند.

امام حسین(ع) در جای دیگر هنگامی که مروان از حضرت می خواهد تا با یزید بیعت کند، در پاسخ به وی می فرماید: دیگر باید با اسلام وداع کرد زیرا امّت دچار زمامداری همانند یزید شده است! و من از جدّم رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم ) شنیدم که فرمود: خلافت بر خاندان ابوسفیان حرام است.

درس احیای سنت نبوّی و از بین بردن بدعت ها

پس از پیامبر اسلام (صلّی الله علیه وآله وسلّم ) بدعت های بسیاری وارد جامعه اسلامی شد و در مقابل بخش قابل توجهی از سنّت های نبوّی به دست فراموشی سپرده شد.

امام حسین (علیه السّلام ) علاوه بر این که در وصیّت نامه خود بر مساله عمل به سنت پیامبراسلام (صلّی الله علیه وآله وسلّم) و علی (علیه السّلام) تأکید دارد، محو و نابودی بدعت های ایجاد شده در دین را نیز امری ضروری می داند.

ایشان پس از ورود به مکه نامه ای به بزرگان قبایل بصره فرستاد و طی آن چنین نوشت:

«... اینک پیک خود را با این نامه به سوی شما می فرستم، شما را به کتاب خدا و سنّت پیامبرخدا «صلّی الله علیه و آله و سلّم» دعوت می کنم، زیرا در شرایطی قرار گرفته ایم که سنّت پیامبر خدا به کلی از بین رفته و بدعت ها زنده شده است، اگر سخن مرا بشنوید، شما را به راه راست هدایت خواهم کرد.»