تدوین تاریخ اسلامى

در عصر خلیفه دوم برخى از استانداران و برخى از دوراندیشان مدینه لزوم انتخاب تاریخى ویژه اى براى مسلمانان را به اطلاع خلیفه رسانیدند.

عمر بن خطاب که دو سال و نیم از خلافتش مى گذشت ، تصمیم گرفت براى مسلمانان تاریخ ویژه اى ترتیب دهد.

به همین جهت تعدادى از صاحب نظران مهاجر و انصار را گرد آورد و با آنان درباره تدوین تاریخ اسلامى مشورت و گفت و گو کرد.

امیر مؤ منان على بن ابى طالب علیه السلام نیز که در آن جمع حضور داشت ، پیشنهاد کرد: به خاطر اهمیت هجرت پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله از مکه به مدینه منوره ، هجرت آن حضرت را مبداء تاریخ قرار بدهند. غیر از آن حضرت ، برخى از حاضران تولد پیامبر صلى الله علیه و آله ، برخى سال بعثت آن حضرت ، برخى سال رحلت آن حضرت را پیشنهاد کرده بودند. هم چنین بعضى ها تاریخ رومى (میلادى(و عده اى هم تاریخ فارس (فرس ‍ قدیم ) را پیشنهاد نمودند. ولى عمر بن خطاب پیشنهاد امیرمؤ منان على بن ابى طالب را اصلح دانست و همان را تایید کرد و بنا گذاشت که هجرت پیامبر صلى الله علیه و آله مبداء تاریخ اسلامى باشد.

پس از آن درباره ابتداى سال قمرى که از چند ماهى آغاز گردد، گفت و گو شد. در این باره هم نظرهاى گوناگونى ارائه گردید. برخى به خاطر اهمیت ماه رمضان ، ابتداى رمضان را و برخى به خاطر اهمیت حج، اول ذى حجه را و برخى ماه رجب را که در عصر جاهلیت اهمیت ویژه اى در نزد عرب ها داشت و عثمان بن عفان ، ماه محرم را به خاطر این که نخستین ماه حرام است ، پیشنهاد نمودند. عمر بن خطاب پیشنهاد عثمان را پذیرفت و دستور داد که نخستین ماه سال قمرى را از محرم آغاز کنند.

لازم به یادآورى است که اول محرم نخستین سال قمرى (دو ماه پیش از هجرت پیامبر صلى الله علیه و آله ) مصادف بود با نخستین روز فروردین (عید نوروز) سال 33 حکومت خسرو پرویز ساسانى .