جابربن یزید جعفى مى گوید: از امام باقر علیه السلام شنیدم که فرمود:
1 و 2 - بلند اذان و اقامه گفتن بر زنان در حضور اجنبى جایز نیست .
3 و 4 - رفتن زنان به نماز جمعه و جماعت مکروه است .
5 و 6 - عیادت مریض و تشییع جنازه بر زنان استحباب ندارد، ولى بر مردان مستحب مؤ کداست .
7 و 8 - بلند گفتن تلبیه در حین محرم شدن ، و هروله و دویدن در سعى بین صفا و مروه بر زنان لازم نیست .
9 و 10 - بوسیدن حجرالاسود یا دست کشیدن بر آن ، و داخل خانه کعبه شدن براى زنان استحباب ندارد.
11 - حلق و سر تراشیدن براى محل شدن زنان لازم نیست ، بلکه باید مقدارى از موى سر را بچینند.
12 - زن نباید عهده دار منصب قضا باشد.
13 - زن نمى تواند متصدى امرى از امور حکومتى شود که نیاز به اعمال قدرت دارد.
14 - زن در امور نظامى نباید طرف مشورت قرار بگیرد.
15 - مباشرت در قربانى حج بر زن لازم نیست مگر در حال اضطرار.
16 - زن در وضوء از باطن ذراع آغاز به شستن مى کند و مرد از ظاهر ذراع .
17 - مسح سر از زیر چادر، مقنعه یا روسرى جایز است .
18 - زن مستحب است در حال قیام نماز ، دو پا را به هم بچسباند، در حالى که براى مرد استحباب دارد پاها را از سه انگشت تا یک وجب فاصله دهد.
19 - مستحب است مرد در حال قیام نماز دستهایش را پایئن بیاورد، و زن بازوانش را به سینه بچسباند.
20 - مستحب است زن در حال رکوع دستش را روى ران خود قرار دهد، و مرد باید دستش را روى زانویش قرار دهد.
21 - مستحب است زن هنگام سجده رفتن ابتداء بنشیند و بعد سجده کند.
22 - همچنین هنگام سر بر داشتن از سجده ابتدا بنشیند، و سپس برخیزد.
23 - مستحب است در حال سجده زنها آرنجها و شکم را بر زمین بگذارند و اعضاء بدن را به یکدیگر بچسبانند. ولى در مردها مستحب است آرنجها و شکم را به زمین نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند.
24 - هنگام تشهد مستحب است زنان دو پاى خود را بلند کنند و رانهاى خود را بهم بچسبانند.
25 - هنگام گفتن تسبیحات اربعه مستحب است انگشتان را بهم بچسبانند.
26 - هر گاه زن بخواهد با خداى خویش راز و نیاز کند، بهتر است دو رکعت نماز بجاى آورد. سپس با سر برهنه دعا کند. البته در صورتى که مشرف نباشد. خداوند دعاى او را اجابت ، و حاجت او را بر طرف فرماید، و او را ماءیوس و نا امید نگرداند.
27 - غسل جمعه براى زن در سفر مکروه ، و براى مرد مستحب است .
28 - گواهى زنان در مورد اجراء حدود پذیرفته نمى شود.
29 - گواهى زنان در طلاق مسموع نیست .
30 - گواهى زنان در آنچه نگاه کردن مرد به آن جایز نیست پذیرفته مى شود.
31 - شهادت زن در رؤ یت هلال و اثبات اول ماه قابل قبول نمى باشد.
32 - زنان نباید از وسط معابر عمومى و اماکن شلوغ و پررفت وآمد حرکت کنند، بلکه باید آهسته از مسیرهائى که نه خیلى خلوت باشد و نه خیلى شلوغ عبور نمایند.
33 - شایسته نیست زنان در اطاقهاى فوقانى و مکانهائى که در منظر اجنبى باشد بنشینند و سکونت کنند.
34 - آموختن علوم و فنون که مستلزم اختلاط با مردان اجنبى بدون رعایت حدود شرعى باشد جایز نیست .
35 - فراگرفتن ریسندگى و بافندگى براى زنان مستحب است .
36 - آموختن سوره نور براى زنان ثواب فراوان دارد.
37 - آموختن سوره یوسف براى زنان کراهت ، و براى مردان استحباب دارد.
38 - اگر زنى مرتد شود و از اسلام برگردد، حاکم او را توبه مى دهد. اگر توبه کرد، او را رها مى کنند. و اگر توبه نکرد، محکوم به حبس ابد با اعمال شاقه مى شود و او را در زندان به کارهاى سخت وامى دارند و از خوردن و آشامیدن منع مى کنند جز مقدارى که جان او حفظ شود. و باید خوراک نا مطبوع و بد مزه به او بخورانند و لباس زبر و خشن به او بپوشانند. وقت صلوة او را بزنند تا نماز بخواند، و هنگام روزه او را بزنند تا روزه بگیرد.ولى حکم مرد مرتد قتل است .
39 - از زنان کافر جزیه گرفته نمى شود، ولى از مردانشان جزیه مى گیرند.
40 - هر گاه زمان زاییدن فرا رسد، لازم است هر کس در اطاق زایمان باشد بیرون رود تا کسى ناظر عورت زن و کیفیت زاییدن نباشد.
41 - حضور حائض و زن جنب هنگام تلقین میت شایسته نیست .
42 - بر حائض یا جنب جایز نیست میت را داخل قبر قرار دهد.
43 - هر گاه زنى از جائى برخاست ، براى مرد جایز نیست بلافاصله در آنجا بنشیند، و نشستن مرد درآنجا مادامى که سرد نشده کراهت دارد.
44 - جهاد بر زنان واجب نیست و جهاد زنان خوب شوهردارى است .
45 - حق شوهر بر زن از بزرگترین حقوق است .
46 - هر گاه زنى بمیرد سزاوارتر از همه براى خواندن نماز میت ، شوهر اوست .
47 - زن مسلمان نباید در حضور زنان یهودى و نصرانى برهنه شود، زیرا آنان زیبائیهاى او را براى شوهران خود توصیف مى کنند و موجب مفسده مى شود.
48 - استعمال بوى خوش براى زن هنگام خروج از منزل جایز نیست .
49 - جایز نیست زنان خود را از حیث آرایش سر و صورت و پوشاک و غیره ، شبیه مردان بسازند. زیرا رسول خدا مردانى را که خود را به زنان ، و زنانى را که خود را به مردان شبیه سازند، لعن فرموده است .
50 - مکروه است زن خود را معطل کند و بدون شوهر باقى بماند.
51 - شایسته نیست ناخنهاى زن سفید دیده شود، هرچند با کمى حنا آن را رنگین سازد.
52 - روا نیست دستانش را در حال حیض خضاب کند، زیرا بیم تسلط شیطان بر او مى رود به طورى که او را به سوى ارتکاب گناه سوق دهد.
53 - هر گاه زن در حال نماز نیازى داشته باشد باید دستهاى خود را بهم زند، ولى مرد باید با سر و دست اشاره کند و بلند تسبیح بگوید.
54 - براى زن جایز نیست بدون چادر و پوشش کامل نماز بخواند، مگر کنیز باشد. یعنى زن باید تمام بدن جزگردى صورت ، و دست و پا، تا مچ را بپوشاند، ولى در مرد ستر عورتین کافى است .
55 - پوشیدن لباس ابریشمى و حریر و زربافت براى زن در نماز و غیر نماز و احرام جایز، ولى بر مردان حرام است .
56 - بدست کردن انگشترى طلا و آویختن زیورآلات حتى در نماز براى زن جایز است ، ولى بر مردان حرام و موجب بطلان نماز مى باشد.
57 - زن بدون جلب رضایت شوهر نمى تواند مالش را به مصرف برساند.
58 - زن بدون اجازه شوهر حق ندارد روزه مستحبى بگیرد.
59 - دست دادن زن با مرد اجنبى حرام است ، مگر از پشت پارچه و جامه .
60 - بیعت زنان از پشت لباس آنان است .
61 - زن بدون اذن شوهر جایز نیست به حج مستحبى برود.
62 - استحمام زنان در بیرون منزل کراهت دارد.
63 - سوار شدن زنان بر زین اسب ، دوچرخه و موتور سیکلت کراهت دارد.
64 - ارث زن نصف ارث مرد است .
65 - دیه نفس زن نصف دیه مرد است .
66 - دیه زن در جراحات بادیه مرد مساوى است تا اینکه به یک سوم دیه کامل برسد و بیش از آن دیه جراحت در مرد بالامى رود و در زن پائین مى آید.
67 - هر گاه زنى بخواهد به تنهائى به امام جماعت اقتدا کند باید پشت سر امام بایستد، ولى اگر ماءموم مرد باشد باید قدرى عقب تر در طرف راست امام بایستد.
68 - اگر زنى فوت کند کسى که بر او نماز میت مى خواند باید در مقابل سینه او بایستد و اگر متوفى مرد باشد مصلى باید مقابل وسط بدن او بایستد.
69 - در هنگام به خاک سپردن میت ، زن را از پهنا، و مرد را از طرف سر باید درقبر گذاشت .
70 - هیچ شفاعتى براى زن نزد پروردگار بهتر از رضایت شوهر نیست .
تذکر: غیر از آنچه در خصال صدوق آمده ، وجوه افتراق دیگرى را نیز مى توان ذکر نمود.
71 - در نماز جماعت ، اقتداء زن به مرد جایز، ولى اقتداء مرد به زن جایز نیست .
72 - شرط صحت جماعت در مرد عدم حائل بین او و ماءمومین یا امام است ، در حالى که وجود حائل بین ماءمومین زن یا بین زن با امام مانع صحت نیست .
73 - هر گاه پس از عقد و عروسى ، شوهر دیوانه شود، همسر حق فسخ نکاح دارد، ولى اگر زن دیوانه شد، شوهر حق فسخ ندارد.
74 - تکمیل تعداد لازم براى نماز جمعه باید مرد باشد و نمازگزار زن در تحقق شرائط کافى نیست .
75 - مرد نمى تواند خمس و زکات خود را به همسر خود بدهد، ولى زن مى تواند خمس و زکات خود را به شوهرش بدهد.
76 - قضاءنماز و روزه واجب فوت شده پدر بر ولى میت و پسر ارشد خانواده واجب است بخلاف مادر.
77 - زنان باید همیشه از منتهى الیه طرف راست ، و مردان از وسط معابر عبور نمایند.
78 - پوشیدن لباس دوخته در حال احرام براى زن جایز، و براى مرد حرام است .
79 - پوشاندن سر در حال احرام بر مرد حرام ، و بر زن لازم است .
80 - پوشاندن صورت در حال احرام بر مرد جایز، و بر زن حرام است .
81 - کوچ زن از مشعر به منى پیش از طلوع آفتاب جایز است ، ولى براى مرد جایز نیست .
82 - انعقاد نذر زن متوقف بر اذن شوهر است .
83 - ربا میان پدر و فرزند جایز است ، ولى بین مادر و فرزند جایز نیست .
84 - بلوغ پسر اِتمام پانزده سال قمرى ، و بلوغ دختر اکمال نه سال قمرى است .
85 - در ازدواج دختر، اذن ولى (پدر یا جد پدرى ) شرط است به خلاف پسر، و اذن مادر کافى نیست .
86 - ازدواج مرد مسلمان با اهل کتاب به صورت موقت جایز است ، ولى ازدواج زن مسلمان با آنها جایز نمى باشد.
87 - حق حضانت در پسر تا دو سالگى ، و در دختر تا هفت سالگى ، با مادر است .
88 - اختیار طلاق بالا صالة بامرد است و زن حقى در امر طلاق ندارد مگر تحت شرائط خاص که ضمن عقد لازم ذکر شود.
89 - اگر مرد زنش را طلاق دهد بلافاصله مى تواند همسر دیگر اختیار کند. به خلاف زن که باید عده نگاه دارد.
90 - هرگاه مردى در مرض موت با زنى ازدواج کند و قبل از عروسى بمیرد، عقد نکاح باطل مى شود، بر خلاف زن که اگر در مرض موت ، شوهر اختیار کرد و از دنیا رفت ، نکاح به قوت خود باقى است .
91 - اگر مرد در حال مرض ، همسرش را طلاق دهد و با همان بیمارى پیش از گذشت یکسال بمیرد، زن از او ارث مى برد، ولى اگر زن پس از عده بمیرد، مرد از او ارث نمى برد.
92 - شوهر از تمام اموال زوجه ارث مى برد، ولى زن از زمین ارث ندارد.
93 - سه خصلت : کبر، بخل و ترس در مرد مذموم ، و در زن ممدوح است .
94 - صحت طلاق متوقف است بر استماع دو مرد عادل ، و استماع زن در صحت آن اعتبار ندارد.
95 - پدر مى تواند فرزند صغیر خود را در صورت مصلحت به نکاح دیگرى در آورد، ولى مادر بر نکاح فرزند ولایت ندارد.
96 - نفقه زوجه و اولاد بر عهده شوهر است . و زن در تاءمین هزینه زندگى از نظر شرع مسئولیتى ندارد.
97 - براى اثبات دعاوى مالى شهادت دو زن به جاى یک مرد بشمار مى آید.
98 - کندن مو و خراشیدن صورت در مصیبت براى مرد کفاره ندارد، ولى در زن کفاره دارد.
99 - مرد مى تواند بیش از یک زن داشته باشد، ولى زن بیش از یک شوهر نمى تواند اختیار کند.
100 - اگر زن بمیرد شوهر در صورت وجود اولاد، ربع مال ، و در صورت عدم اولاد، نصف مال زن را ارث مى برد. ولى اگر مرد بمیرد همسرش در صورت وجود اولاد یک هشتم ، و در صورت عدم اولاد یک چهارم مال شوهر را ارث مى برد.
حاج مهدی سلحشور
بیا به سبک زندگی فاطمه نظاره کنیم (روضه)
دیدی آخر گلم بی ثمر شد، فاطمه پشت در بی پسر شد(زمینه)
در بین طوفان ها شدی تنهای تنها (واحد)
حاج مهدی اکبری
خونه پر از الرحمن و یاسینه (زمینه)
آنقدر گرفتارم به تو رو زدم(شور)
ما باده در پیاله عمار میخوریم(واحد)
حاج مهدی اکبری